Indeks cen to parametr informujący o zmianach cen zachodzących z jednego okresu do drugiego. Indeks cen służy jako wskazówka do stosunku lub porównania cen w każdym okresie.
Indeks cen jest obliczany na podstawie ustalonej kwoty lub próby, a nie populacji. Indeks cen jest obliczany od jednego okresu do poprzedniego okresu i jest obliczany na podstawie okresów o stałych lub stabilnych warunkach ekonomicznych.
Cel indeksu cen
Istnieje kilka celów przygotowania indeksu cen przeprowadzanego przez kraj. Po pierwsze, wskaźnik cen jest używany jako wskaźnik do mierzenia ogólnej liczby rodzajów działalności gospodarczej. Indeks cen może również zapewnić przegląd trendów handlowych i służyć jako przewodnik przy podejmowaniu decyzji o wartości wynagrodzenia i wskaźniku kosztów utrzymania.
(Przeczytaj także: Zrozumieć ekonomię)
Firmy mogą korzystać z indeksu cen, aby kupować materiały lub towary po cenie według potrzeb. Dobrobyt rolników można również zobaczyć na podstawie wskaźnika cen rolników. Wreszcie, indeks cen może być używany do ustalania cen i określania ilości towarów znajdujących się w obrocie na rynku przez handlowców.
Metoda obliczania wskaźnika cen
Przy obliczaniu wskaźnika cen istnieją dwie kategorie metod obliczeniowych, a mianowicie prosta (nieważona) metoda agregacyjna i metoda ważona.
Prosta metoda agregacyjna składa się z numerów indeksu cen, numerów indeksu ilości i numerów indeksu wartości.
Numer indeksu cen (P) ma następujący wzór.
IA = nieważony indeks cen
Pn = cena obliczona dla numeru indeksu
P0 = cena w roku bazowym
Numer indeksu ilości (Q) można sformułować w następujący sposób.
IA = nieważony indeks ilości
Qn = wielkość, dla której obliczany jest numer indeksu
Q0 = ilość w roku bazowym
Numer indeksu wartości (V) ma następujący wzór.
IA = wartość indeksu
Vn = wartość, dla której obliczany jest numer indeksu
V0 = wartość w roku bazowym
Metoda nieważona składa się z prostej metody agregacyjnej, metody Laspeyresa, metody Paaschego, metody Drobischa i Bowleya oraz metody Irvinga Fishera.
Prostą metodę agregacji można sformułować w następujący sposób.
IA = wartość indeksu
Pn = wartość, dla której obliczany jest numer indeksu
P0 = wartość w roku bazowym
W = współczynnik wagowy
W międzyczasie można zastosować metodę Laspeyresa z następującym wzorem.
IL = numer indeksu Laspeyresa
Pn = cena w roku, dla którego obliczany jest numer indeksu
P0 = cena w roku bazowym
Q0 = ilość w roku bazowym
Metoda Paasche ma następujący wzór.
IP = numer indeksu Paasche
Pn = cena w roku, dla którego obliczany jest numer indeksu
P0 = cena w roku bazowym
Qn = ilość w roku, dla którego obliczany jest numer indeksu
Metodę Drobischa i Bowleya można zastosować z następującym wzorem.
ID = indeks cen Drobischa
IL = indeks cen Laspeyresa
IP = indeks cen Paasche
Wreszcie metoda Irvinga Fishera jest uważana za najbardziej idealną. Ta metoda wykorzystuje następującą formułę.
IF = indeks cen Irvinga Fischera
IL = indeks cen Laspeyresa
IP = indeks cen Paasche
